IJSLAND REVISITED

De belangrijste trekpleisters van IJsland hadden we al in 2008 bezocht. Toen reisden we doorn het hele land. De aanleiding van een bezoek aan IJsland was nu anders, als startpunt voor onze reis naar Groenland.
We bleven maar vier dagen op de vulkaan in de Atlantische Oceaan.

  1. Trektocht door Thorsmork.
  2. Geysir met Stokkur.
  3. Thingvellir.
  4. Hallgrímskirkja.
  5. Kysuvik.
  6. Blue Lagoon.
  7. Skalholtkirkje.
  8. Keridkrater.
  9. Concertzaal Harpa.
10. Gullfoss.

Vanuit Brussel vliegen we naar Keflavik, de internationale luchthaven van Reykjavik, waar we om iets na drie uur lokale tijd landen. We pikken onze huurauto op en rijden naar de Blue Lagoon. We waren hier al tijdens ons eerste reis naar IJsland (Reizen op een vulkaan). De weg naar het zwembad met zijn natuurlijke bronnen is overstroomd door lava na de aardbevingen en uitbarstingen van april 2024. De Blue Lagoon moest ontruimd worden. Vooral Sundhnúk werd zwaar getroffen, ten noorden van het kustdorp Grindavik dat eerder zwaar onder de uitbarstingen had te lijden. Grindavik zelf bleef gespaard, maar uit voorzorg werden alle bewoners geëvacueerd.
Een nieuwe gravelweg en parking werd aangelegd om de Blue Lagoon te bereiken. In een grillig lavaveld nodigt melkblauw water uit voor een deugddoende plons. De vlakbij gelegen geothermische krachtcentrale Svartsengi zorgt voor water van 37 tot 39°. De zilveren torens van de centrale op de achtergrond schitteren in het flauwe zonlicht. Damp stijgt op en wordt door de stevige wind over het blauwe waterbekken geblazen. We wanen ons op een set van een science-fictionfilm. We relaxen in het warme water terwijl de buitentemperatuur slechts 10 graden bedraagt.
We rijden naar Reykjavik, waar we in Hotel Borg overnachten. Onderweg stoppen we waar de lava en het vulkaanafval de weg overstroomde. Grillige rotsformaties van gestold lava vormen een betoverend decor. IJsland is een echte hotspot voor vulkanen, vanwege zijn locatie bovenop de Mid-Atlantische Rug, de breuklijn tussen 2 grote aardplaten in het midden van de Atlantische Oceaan. Het telt 33 actieve vulkanische systemen.

Vandaag verkennen we Thorsmork, het hooglandgebied gelegen tussen drie gletsjers en vulkanen (Eyjafjallajokull, die in 2010 uitbarstte), Tindfjallajökull en Myrdalsjökull en bekend om zijn ruige en dramatische terrein. Voor we de gravel road oprijden, verlagen we de spanning van de banden. We rijden langs de rivier die zelf zijn bedding in de brede vallei zoekt. We dringen diep door in Thorsmork, de Vallei van Thor, de god van de donder. Thorsmork is een populaire bestemming voor IJslanders om te kamperen en te wandelen. Toeristen bezoeken deze afgelegen vulkaanvallei minder. We worden dooreengeschud in onze jeep, hobbelend over de keien van de gravelweg.
En dan staan we in het decor van Game of Thrones. Stakkholtsgjá canyon was de filmlocatie voor de beroemde Wight-hinderlaagscène uit seizoen 7. In deze aflevering proberen Jon Snow en de crew een Wight te vangen om iedereen te bewijzen dat de wandelende doden echt zijn. Helaas verloopt alles niet volgens plan, want de kreten van de Wight zorgen ervoor dat er meer doden arriveren en Jon Snow omsingelen. Bij ons loopt alles wel volgens plan. We wandelen de betoverend mooie ravijn in, terwijl een groep te paard de ruwe ravijn trotseert. Op de terugweg houden we halt bij een zijravijn. Het water van de gletsjer baant zich een weg naar beneden langs keien en rotsen.
We houden halt aan de Basar camping en klimmen naar de rots die torenhoog boven de omgeving uitstijgt. De weg is steil en het is warm. Puffend bereiken we de top, waar we beloond worden met een prachtig uitzicht op de vulkaanvallei en de gletsjers.
We hebben honger en houden de IJslandse traditie hoog. We eten gegrilde hotdogs met rauwe en geroosterde ui, ketchup, remouladesaus en mosterd. Het smaakt heerlijk!
Dan rijden we naar de voet van de Eyjafjallajokull-vulkaan. De ijstong is bedekt met lavagruis van de uitbarsting van 2010. De gletsjer was bedekt met metershoge vulkaanas, dat die mondjesmaat naar de vallei schuift. De omgeving is betoverend. Mos verovert de vallei, eerst in kleine groene dotjes, binnen enkele jaren is de hele vallei begroeid met mos … tot een volgende vulkaanuitbarsting de vallei weer vult met lavastenen en -gruis.
We rijden de vallei uit nadat we zoveelste rivier hebben doorgereden. Toch is het telkens spectaculair. Op de terugweg naar het basiskamp van Midgard houden we halt bij de Gluggafoss. De gletsjerrivier smijt zich hier de diepte in om zich san te splitsen in drie kleine watervallen. Even verder rijden we voorbij het Hlídarendakirkja, een klein kerkje op de flank van de vallei.

Donkeren wolken drijven samen boven de hoofdstad van IJsland. We hebben nog geen nieuws gekregen van Reykjavik Helicopters, maatschappij waarmee we een helikoptervlucht naar de top van Thorisjokull en naar het vulkaangebied in Reykjanes waar recent verschillende uitbarstingen het landschap een andere vorm hebben gegeven.
In afwachting bezoeken we Reykjavik. Laugavegur is zowat de belangrijkste centrumstraat van Reykjavik met een groot aantal winkel, koffiebars en pubs. Ideaal om wat rond te wandelen en eens te kijken naar de etalages van vintage shops, interieurzaken en kledingwinkels.
De 73 meter hoge kerktoren van de Hallgrímskirkja is het bekendste bouwwerk van de stad. Niet in het minst door het moderne en opvallende ontwerp. Het is in feite een ode aan de vele natuurlijke basaltstructuren is die je in IJsland kan aantreft. De kerk staat er ook nog maar sinds de jaren ’80. De lift breng ons tot in de nok van de kerktoren. We hebben er een fraai zicht op de stad. We zien de felgekleurde huisjes van het oude stadsgedeelte en Skólavördustígur, de met regenboog versierde straat die naar de kerk leidt. Verder hebben we een adembenemend uitzicht op de wijde omgeving van Reykjavik. Het interieur van de kerk is sober. Een zeer groot orgel met wel 5000 orgelpijpen is de blikvanger. De orgelist demonstreert zijn kunde en vakmanschap.
De Sun Voyager is een opvallend stalen kunstwerk van Jon Gunnar Arnason dat op de dijk nabij Saebraut aan het water staat. Het ontwerp lijkt op een Vikingschip, maar volgens de kunstenaar is het een droomboot die naar de zon reist als symbool van hoop, vooruitgang en vrijheid. Op de achtergrond ligt de Mount Esja om het plaatje compleet te maken. We moesten wel wat moeite doen om het kustwerk voor onze lens te krijgen. Twee olijke Indische toeristen nemen hun beste pose aan als ik vraag of ik een foto van de boot mag nemen. Ze dachten dat ik een kiekje wou nemen met hen op de foto. Ook de omstaanders kunnen hun glimlach niet onderdrukken.
Verderop staat het prachtige concertgebouw. Harpa is niet enkel bijzonder omwille van zijn moderne architectuur, het is met zijn prijskaartje van ruim 120 miljoen euro het duurste gebouw in IJsland. Licht, kleur en natuur vormden de uitgangspunten van het ontwerp van de Deense architect Henning Larsen. De vele gekleurde glasvlakken voor de ramen zijn dan ook het meest opvallende element in deze moderne architectuur.

Dan krijgen we een berichtje van Reykjavik Helicopters. De vlucht gaat omwille van het slechte weer niet door. Veiligheid voor alles. We hebben begrip voor die beslissing. Geen ontdekking van IJsland vanuit de lucht dus.
We spreiden de drukke dagtocht naar de Golden Circle in twee. Vandaag trekken we naar Thingvellir, de dag erna naar Geysir en Gullfoss. Thingvellir een obligate stop voor wie meer over het land te weten wil komen. Op deze plaats werd in 930 het IJslandse parlement (Alþing) gesticht. Het is ook hier dat IJsland zich in 1944 onafhankelijk verklaarde van Denemarken. Het nationale park behoort tot het UNESCO werelderfgoed. We wandelen langs de Almannagjá, een grote, 7 kilometer lange breuk die de oostelijke grens van de Noord-Amerikaanse tektonische plaat markeert. Hrafnagjá, de grens van de Europese tektonische plaat ligt vijf kilometer verderop. De twee tektonische platen drijven jaarlijks enkele millimeters uit elkaar. Vanop Lögberg zien we de gebouwen van het voormalige IJslandse parlement (Alþing) liggen terwijl even verderop de Öxarárfoss dertien meter naar beneden duikt. Motregen is uitgebreid tot een aantal hevige buien waardoor onze pick-nick tussen de buien door moet verorberd worden. We snuiven geschiedenis als we langs de gebouw van het voormalig IJslands parlement lopen. Een kerkje van meer dan tweehonderd jaar is terug ingericht als weleer. Ons bezoek aan Thingvellir sluiten we af bij Flossagjá, een diepe kloof met kristalhelder water van de vijfenveertig kilometer verderop gelegen Langjökull.

Onze tocht door het schiereiland Reykjanes start in Hafnafjordur, een stad die op lava is gebouwd. Volgens de legende leeft een zeer grote populatie van elfen in de stad. Volgens de mythologie bewonen ze rotsblokken die bijna onmogelijk te vernietigen zijn.
Het regent wat als we uitstappen aan het meer van Kleifar. Het is een populaire plaats voor de IJslanders, die met de kinderen genieten van het brede strand met zwart zand. Wolken pakken boven het meer samen. Toch is het betoverend mooi.
Dampen van de warmwaterbronnen stijgen op als rook uit schoorstenen op een koude winterdag. Water borrelt op uit de grond terwijl modderpoelen blubberen. De modderpoelen ontstaan waar stoom van kokend geothermisch water vrijkomt, condenseert en zich vermengt met oppervlaktewater. De site van Krysuvik is klein, maar zeer mooi. Kleuren van lichtgeel over oker tot donkerbruin vermengen zich in het gesteente. We wandelen naast de stomende geisers en de borrelende warmwaterbronnen, terwijl zwaveldampen zich met de steeds hevig wordende regendruppels vermengt.
We rijden richting Sandvik, naar Midlina of de Brug tussen twee continenten. De Noord-Amerikaanse en Europese tectonische platen raken er mekaar. Verderop ligt Keflavik, waar de voormalige woningen van Amerikaanse militairen een nieuwe bestemming kregen. In 1941 was hier een militaire basis toen IJsland bezet werd door de geallieerden. Nadat IJsland in 1949 toetrad tot de NATO, werden 5000 Amerikaanse troepen gestationeerd in Keflavik dat ook dienst deed als IJslands internationale luchthaven. IJslanders reisden dus via de Verenigde Staten naar Europa, telkens met de gepaard gaande identiteit- en pascontroles. De Amerikanen verlieten IJsland pas in 2006.
Onze laatste stop is het stadje Njardvik, waar we het Vikingmuseum bezoeken. De tentoonstelling herbergt artefacten, kaarten, modellen en audiovisuele displays die het verhaal vertellen van de Vikingexpansie over de Noord-Atlantische Oceaan. We gaan aan boord van de replica van het Vikingschip Islendingur (De IJslander) waarmee in 2000 naar Amerika werd gevaren om de 1000e verjaardag van de Vikingontdekking van Noord-Amerika te herdenken.
Dan keren we terug Le Lyrial en kiezen we voor het ruime sop van de Atlantische Oceaan, richting Groenland.
Tot weerziens, IJsland.
Sjáumst aftur, Ísland.