PUGLIA

We vliegen van Brussel naar Napels, waar we tegen de middag landen. We pikken onze wagen op en rijden naar het zuidoosten. We bezoeken Castel del Monte, gebouwd door keizer van het Heilige Roomse Rijk Frederik II in de 13e eeuw. Het is een opvallend achthoekig fort, met acht achthoekige torens dat is opgenomen als UNESCO-werelderfgoed. Vervolgens rijden we door tot Ostuni, waar we dineren en overnachten in Paragon 700.

TOP-5 PUGLIA

  1. Het betoverende, barokke Lecce.
  2. De trulli met hun (i)conische daken.
  3. Ostuni, la città blanca.
  4. Verdwalen in Gallipoli.
  5. De grillige Adriatische kust.

Valle D'Itria ligt in het hart van Puglia. We maken kennis met de trulli, witgekalkte huisjes met conische daken. We rijden eerst door het charmante Noci, langs de Chiesa Matrice in het centrum van de oude stad. Dan bezoeken we Alberobello, de hoofdstad van de trulli. We wandelen door het historische stadje terwijl een bezoek brengen aan de Trullo Sovrano, de enige trullo met twee verdiepingen.
In het centrum van de stad staan 1.500 witgekalkte huisjes met konische daken. Dit postkaartstadje staat op de UNESCO-werelderfgoedlijst. Het is inmiddels zo beroemd dat er busladingen toeristen komen. In Rione Monti, het meest karakteristieke district van de stad, is het over koppen lopen. Dan is de Rione Aia Piccola rustiger en ook authentieker. Hier vind je geen souvenirwinkels en barretjes. Hier wonen de echte Italianen. Ook hier bewonderen we de soms met mysterieuze tekens beschilderde trulli. Men kent de precieze betekenis van de heilige en profane symbolen, sterren, halve manen, kruisen, astrologische tekens niet. De bouwtechniek van een trullo zou ontstaan zijn in de 15de eeuw om de belastingheffing te ontwijken die de koning van Napels doorvoerde op alle huizen die werden gebouwd op zijn grondgebied. Door huizen zonder cement te bouwen, konden deze trulli bij eventuele controle van het koningshuis in korte tijd worden afgebroken.
Dan toeren we door het rurale gebied rond Alberobello met zijn opvallende landhuizen en trulli. Ze duiken op in een landschap dat wordt gekenmerkt door stenen muurtjes a secco, olijfboomgaarden en wijngaarden. We rijden door talloze contrade, gehuchtjes rondom Locororondo. Locorotondo telt meer dan honderd van deze kleine woonkernen. We houden halt in Tumbinno. Het is er stil, op een oud mannetje na, dat nieuwsgierig komt kijken wat die al net zo nieuwsgierige vreemdelingen hier doen.
Soms blijken de trulli verrassend goed gerenoveerd, omgetoverd tot B&B, maar in de meeste wonen het hele jaar door Pugliesi van wie de voorouders hier al woonden en werkten.

Ostuni ligt aan onze voeten en schittert in de zon. De Città Bianca, of witte stad, zweeft als een adelaarsnest boven de kust. Vanop het Piazzetta Martiri delle Foibe hebben we een prachtig uitzicht op Ostuni. De witgekalkte huizen vermengen zich perfect met de zachte en kleurrijke heuvels die Ostuni zijn eigen speciale charme geven.
Het labyrint van kronkelende en smalle middeleeuwse straatjes roepen een historische sfeer op. Vanaf het Piazza della Libertà klimmen we naar de top van de de prachtig bewaard gebleven oude stad waar het indrukwekkende Aartbisschoppelijk Paleis het plein domineert. Voordien konden we de Arco di Scoppa bewonderen. De oude boog verbindt het Palazzo del Seminario met het Palazzo Vescovile, het bisschoppelijk paleis. Oorspronkelijk werd de boog bij gebrek aan geld en materialen van hout gemaakt. In 1750 gaf bisschop Scopa opdracht om de houten brug te vervangen door de stenen brug die de eeuwen getrotseerd heeft. De Concattedrale, die uit de 15e eeuw stamt, heeft een uitzonderlijke voorgevel met een knap rozetraam.
We verdwalen in de straatjes van Ostuni. We wandelen steile straatjes bergop, trappen af en dan weer naar bove. We passeren fraaie houten dueren, wandelen langs perfect wit gekalkte gevels. Een fiets trotseert de grillen van het weer. Rijden lukt niet meer, maar het is een iconisch beeld van de stad. We dalen af tot de stadswallen. De zon priemt door het wolkendek en laat de temperatuur meteen enkele graden stijgen. We wandelen volledig rond het witte stadje. Ostuni biedt een geweldige panoramische uitzicht over het mooie landschap en op de Adriatische Zee.

We ruilen het ene witte stadje voor het andere. Eén van de leukste steden om te bezoeken is zonder twijfel Martina Franca. Naast de eigen bijzondere architectuur, met onder andere een adembenemende kathedraal, vind je hier talloze sjieke palazzi en een wijk met alleen maar witte huizen en gebouwen. Vroeger werd Martina Franca volledig omringd door hoge muren. Helaas is het grootste gedeelte van deze torens en muren volledig verdwenen. Het enige restanten zijn de vier stadspoorten. Het stadje ademt geschiedenis en vertelt interessante bijbehorende verhalen.
Vervolgens houden we halt in Grottaglie, dat tijdens de middeleeuwen een belangrijke verdedigingslocatie was tegen de Saraceense invallers. Het keramiekstadje Grottaglie ontleent haar naam aan de grotten die zijn uitgegraven in het zachte tufo (een steensoort) langs het ravijn. Al sinds de Griekse oudheid is de stad een keramiekhemel. De enorme kruiken die werden gebruikt voor het vervoer van wijn en olie vormden eeuwenlang de ruggengraat van de economie van de stad. Het immense Castello Episcopio domineert de stad en is slechts een van de vele historische sites.
We rijden verder naar Manduria om van een fantastische primitivo te genieten. Dineren doen we in het met 1 Michelinster bekroonde restaurant Casamatta.

We slapen wat langer uit en bezoeken vervolgens Tarente en Massafra. Tarente, door de Grieken Taras en door de Romeinen Tarentum genoemd, heeft een rijke geschiedenis. Dit blijkt uit de prachtige oude gebouwen in het centrum van de stad. Daarnaast is ook de ligging van deze stad geweldig. De stad met zijn grote haven ligt direct aan de Ionische Zee. Door zijn ligging en haven is Tarente in het verleden uitgegroeid tot één van de grootste handelssteden van Italië. Een unieke stad in de regio Puglia dus.
We zetten onze weg verder naar Massafra. De GPS van onze wagen stuurt ons door het centro storico. Steile, smalle straatjes en enkele haarspeldbochten maken het een hachelijke onderneming. We moeten in twee bochten even achteruit rijden om de draai te maken. Even verderop moeten we langs de steunpilaren van een boog. We hebben nauwelijks enkele centimeters ruimte over. Van op de Ponte Garibaldi hebben we een fraai zicht op de kloof die de twee stadsdelen splitst en op het Castello di Massafra.
In de late namiddag rijden we naar Oria. In de klassieke tijd werd de stad Hyria (Uria) genoemd. Oria had één van de oudste Joodse gemeenschappen in Europa en was het centrum van geleerdheid en studie. Belangrijke sites zijn het kasteel, de ‘Jodenpoort’ en de kathedraal. Na het bezoek aan het stadje dineren we in restaurant Corrado. We stappen binnen in de oude semi-ondergrondse oliemolen uit 1700. Le persone che amano mangiare sono sempre le migliori!, steekt de chef van wal als we vragen of we kunnen eten. In de open keuken experimenteert chef Salvatore Cannalire graag met lokale ingrediënten en een moderne, internationale twist. We dineren verrukkelijk.

Vandaag is het dolce far niente, zalig nietsdoen. In de voormiddag trekken we naar de stranden van de Ionische kust. We wandelen langs de uitgestrekte kust en drinken een glaasje in één van de vele marina’s.
In de namiddag verpozen we op het wijndomein Vinilia. Het hotel huisvest in een zorgvuldige renovatie van een oud herenhuis dat dateert uit het begin van de 10e eeuw. De Romeinse ontwerper van het gebouw liet zich qua constructie inspireren door een neo-eclectische stijl die typerend was voor de Romeinse school van die tijd. De structuur lijkt in feite op een oud landhuis met een toren en torentjes, kantelen, schietgaten en decoraties van monumentale proporties en een hoofdgedeelte dat lijkt op een klein middeleeuws kasteel. Op historische kaarten wordt het gebouw altijd aangeduid als "Casina Ciracì", hoewel de oorsprong van de naam niet gekend is.
Een Italiaanse tuin sierde het achterste deel van het landhuis met uitzicht op het grote terras, ten zuiden van het gebouw. De ongebreidelde metselwerkgewelven zijn schitterend en geven het gebouw een unieke sfeer. Tijdens de restauratie werd de originele muurstructuur behouden.

We rijden langs de kust van de Ionische Zee naar het vissersplaatsje Gallipoli, een omwalde stad die als het ware oprijst uit de zee. Het kasteel van Gallipoli dateert uit de 14e eeuw. We wandelen naar de Basilica Cattedrale di Sant’Agata, waarvan de bouw in 1629 startte. We worden opgehouden door een optocht. Vier sterke mannen dragen een beeld van Jezus Christus, gevolgd door een stoet van mannen in witte kappen. Het lijkt wel de Ku Klux-clan. Het is echter de traditie tijdens de settimana Santa of de heilige week, de week voor Pasen.
De kathedraal is het beste voorbeeld van de barokke architectuur in de stad, met een voorgevel met verscheidene beelden van Sant Agata en andere heiligen.
Het drukke Strand de Zuiverheid, het stadsstrand van Gallipoli, ligt er verlaten bij alhoewel het een gezellige en mooie plek is. Een enkeling geniet van de schrale zon en duikt in het frisse water. Als we langs de kustboulevard wandelen danst het licht op het water en schitteren de oude stenen van de omwallingmuren.
Verder rijden we door het binnenland naar Otranto. Nadat we door de smalle geplaveide straten gekuierd hebben, bezoeken we de mooie kathedraal met 12de-eeuwse mozaïekvloer. Naast de kathedraal is de largo Porta Alfonsina een belangrijke trekpleister. Het gebouw maakt deel uit van de stadsversterkingen zoals ook de Torre Matta, een indrukwekkende toren, vanwaar we een prachtig uitzicht hebben. Verder bezoeken we het kasteel van Otranto (Castello Aragonese), een machtig bouwwerk uit de 15e eeuw. De wind verdrijft de laatste wolken en de zon warmt de omgeving op. Ook hier hunkeren de mensen naar goed weer. De terrassen zitten propvol. Wij vleien ons op een bankje in volle zon en genieten van de warme zonnestralen, terwijl we toeristen en lokale bevolking zien passeren.
Op weg naar San Foca houden we halt bij Torre Sant'Andrea. Rotsformaties zijn geboetseerd door de wind en regen. Natuurlijke bogen overbruggen het kristalheldere water. Deze grillige rotsformaties zijn typisch voor de Adriatische kust van Puglia. Ook in San Foca, kustplaatsje waar ons hotel ligt, is de kustlijn grillig en bezaaid met tal van rotsformaties.

De panoramische route langs de Adriatische kust laat ons de vele leuke vissersdorpjes en haventjes ontdekken.
Een van de mooiste baaien langs deze kust is Torre Sant Andrea. We genieten er van het kleine strand. Rotspunten torenen hoog boven de prachtige azuurblauwe zee. Even verderop is de Grotto dell’Orso, waar we behalve het strand ook de toren met de gelijknamige naam uit de 16e eeuw kunnen bekijken. Langs de kust vinden we ook de Grotta de Pepe en Scoglio Tafaluro. We rijden verder tot Porto Badisco, waarna we via Cerfignano, een lieflijk dorpje, typisch voor de regio, terug richting San Foca rijden.
In de namiddag houden we platte rust in het hotel of op het strand.

Donkeren wolken trekken samen als we onze trektocht door het prachtige Lecce starten. De stad wordt ook ook wel het Firenze van het Zuiden of het Athene van Apulië genoemd: Lecce kent vele bijnamen. Terecht, want het is een werkelijk schítterende stad, zlfs bij (mot)regen.
Via de Porta Napoli trekken we de oude binnenstad in en staan al snel in bewondering voor de façade van de Basiliek di Santa Croce, waaraan liefst 150 jaar werd gewerkt door diverse kunstenaars. De extravagante barok komt samen in de voorgevel. Het oude centrum ligt bezaaid met barokke palazzi en kerken, allen opgetrokken met de typische pietra leccese, de voor deze regio unieke geelwitte steen. De ‘Barocco Leccese’ stijl staat bekend om zijn uitbundige decoraties.
Het Piazza del Duomo is een prachtig plein dat zomaar ineens opdoemt vanuit de smalle omliggende straten, met een klokkentoren, het paleis van de bisschop, een seminarie en de kathedraal met zijn dubbele façade.
Vooraf hielden we halt aan het Romeinse amfitheater, toevallig door bopuwwerkers in de jaren dertig ontdenkt tijdens bouwwerken. Ook een pareltje is het Romeinse theater, daterend uit de tweede eeuw.
Verder zwerven we door de smalle straatjes van Lecce, het ene al mooier dan het andere, vergapen we ons aan de prachtige façades van normale huizen en verpozen we op een terrasje van één van de vele pleintjes.
Tegen de late namiddag trekken we naar Castle Elvira in Trepuzzi, waar we ook dineren.

We rijden naar Brindisi voor een bezoek aan deze havenstad. Voor de komst van de Romeinen was Brindisi gekoloniseerd door de Grieken. De naam Brindisi komt van het Griekse woord hertenkop, wat verwijst naar de vorm van de natuurlijke haven. We trekken naar de Porto di Brindisi, belangrijk voor de handel maar ook voor vervoer van mensen. De Colonne Terminali della Via Appia, een Romeinse zuil, geldt als één van de symbolen van de stad en is een belangrijk icoon voor vele inwoners. Tenslotte bezoeken we de kathedraal van Brindisi, die uit de 12e eeuw dateert. Het gebouw in Romaanse stijl werd ingewijd door paus Urbanus II in 1089 maar de werken waren pas afgerond in 1143.
 
En dan is het tijd om terug huiswaarts te keren. We leveren onze huurwagen in en stappen aan boord van de Airbus van Brussels Airlines, die ons terug naar Brussel brengt.
 
Ciao, Puglia.
Ci rivediamo, Italia.